کد مطلب:30053 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:99

عبد اللَّه بن جعفر بن ابی طالب












ابو جعفر، عبد اللَّه بن جعفر بن ابی طالب قُرَشی هاشمی از صحابیان پیامبر خداست.[1] هنگامی كه اوّلین گروه مسلمانان به حبشه هجرت كردند، جعفر بن ابی طالب - كه به «طیّار (پروازگر)» و «ذو الجَناحَین (دارای دو بال)»[2] مشهور است - همراه همسرش اسماء بنت عمیس با آن گروه بود.[3] عبد اللَّه در آن دیار به دنیا آمد.[4].

او هفت ساله بود كه همراه پدرش به مدینه آمد. پیامبر خدا چون او را بدید، تبسّمی كرد، سپس دست گشود و عبد اللَّه با وی بیعت كرد.[5].

و چون پدرش جعفر در جنگ موته به شهادت رسید، پیامبر صلی الله علیه وآله تربیت او را به عهده گرفت.[6].

عبد اللَّه از طرف مادر با محمّد بن ابی بكر و یحیی بن علی بن ابی طالب، برادر بود.[7] او را با اهل بیت، پیوندی استوار بود. او برادرزاده امام علی علیه السلام و همسر زینب، دختر گرامی امام علی علیه السلام بود.

عبد اللَّه در جنگ صِفّین، همراه علی علیه السلام بود.[8] امام علیه السلام بدو اجازه نبرد نمی داد و به هنگام بازگشت به كوفه فرمود:«چنین كردم تا نسل بنی هاشم نگسلد».[9].

عبد اللَّه، دستی بخشنده، زبانی گویا و در راه حق، گام هایی استوار داشت. او را یكی از سخاوتمندان مشهور عرب[10] و در میان آنان سخاوتمندترین دانسته اند.[11] مورخان و شرح حال نگاران، درباره سخاوتمندی او داستان ها گزارش كرده اند[12] و او را بدین جهت، «دریای جود» نامیده اند.[13].

او در هر جا، حق را بیان می داشت و جایگاه والای علی علیه السلام و اهل بیت علیهم السلام را پاس می داشت و از این كه بر شجره ملعون بنی امیه در پیش دیدشان طعن زند، پرهیز نداشت[14] و با این همه، معاویه او را اكرام می كرد.[15].

او پس از علی علیه السلام همراه حسنین علیهما السلام و پیرو راستین آنان بود و از این كه در كربلا حضور نداشت، تأسّف می خورد و از این كه فرزندانش در پیش دید ابا عبد اللَّه الحسین علیه السلام شربت شهادت نوشیده بودند، بر خود می بالید.[16].

عبد اللَّه به سال 80 هجری (عام الجحاف)[17] در هشتاد سالگی در مدینه زندگی را بدرود گفت.[18].









    1. المستدرك علی الصحیحین:6412/655/3، سیر أعلام النبلاء:93/456/3.
    2. تاریخ دمشق:248/27، سیر أعلام النبلاء:93/456/3.
    3. المستدرك علی الصحیحین:6408/655/3، سیر أعلام النبلاء:93/457/3.
    4. المستدرك علی الصحیحین:6408/655/3، تاریخ دمشق:252/27.
    5. المستدرك علی الصحیحین:6410/655/3، سیر أعلام النبلاء:93/457/3.
    6. الطبقات الكبری:37/4، سیر أعلام النبلاء:456/3 و ص 93/458، تاریخ دمشق:255/27.
    7. اُسد الغابة:2864/199/3، الإصابة:4609/37/4.
    8. سیر أعلام النبلاء:93/460/3، تاریخ دمشق:272/27، الإصابة:4609/37/4.
    9. الخصال:58/380، وقعة صفّین:530، تاریخ الطبری:61/5، الكامل فی التاریخ:391/2.
    10. الاستیعاب:1506/18/3.
    11. الاستیعاب:1506/17/3.
    12. سیر أعلام النبلاء:459/3-93/461، تاریخ دمشق:275/27-294.
    13. الاستیعاب:1506/17/3، اُسد الغابة:2864/200/3.
    14. شرح نهج البلاغة:229/15 و ج 295/6.
    15. المستدرك علی الصحیحین:6413/656/3، سیر أعلام النبلاء:93/459/3.
    16. تاریخ الطبری:466/5.
    17. سال سیل ویرانگر؛ سالی كه سیل بنیان كنی در مكّه جاری شد و شتران را با بار آنها با خود برد (ر. ك:تهذیب الكمال:3202/372/14، تاریخ خلیفة بن خیّاط:215).
    18. المستدرك علی الصحیحین:6408/655/3، تاریخ دمشق:298/27.